Endigina ko‘zi yorigan ona o‘ziga kelar-kelmas atrofdagilarga javdirab: “Bolajonimni ko‘rsating”, deya iltimos qildi. Chunki u onalik baxtidan sarmast edi. To‘qqiz oy qornida ehtiyotlab ko‘tarib yurgani – vujudining bir parchasini tezroq ko‘rishni istardi. Yo‘rgaklangan chaqaloqni quchog‘iga qo‘yishdi. U go‘dakning yuzini asta ochib qaradi. Qaradi-yu, rangi oqarib ketdi. Yuzida biroz avvalgi baxtiyorlikdan asar ham qolmagandi. Ona va bolani kuzatib turgan shifokor indamay xonadan chiqib ketdi. Chunki... chaqaloqning quloqlari yo‘q edi.O‘tkazilgan tibbiy tekshiruvlar natijasida bolaning eshitish qobiliyati nuqsonsiz ekani, faqatgina quloq suprasisiz tug‘ilgani ma’lum bo‘ldi. Oradan yillar o‘tdi, bolakay ulg‘ayib, maktabga chiqdi. U darslarni juda yaxshi o‘zlashtirar, faqat a’lo baholarga o‘qir, o‘rtoqlari ham uni hurmat qilishardi. Ammo kimdir achinib, kimdir uning muvaffaqiyatlarini ko‘rolmay ba’zan orqavorotdan, ba’zan esa yuziga nuqsonli ekanini aytishar, bu gapdan bola juda, o‘ksinardi. Shu sababli ham odamlarga qo‘shila olmasdi, doimo o‘zini olib qochardi. U taqdirning bergan “tuhfa”siga sabr-bardosh bilan ulg‘aysa-da, yuzida kulgu ko‘rinmas, doimo mahzun yurardi.
O‘g‘liga har qaraganda yurak-bag‘ri ezilib ketadigan ota-onasi unga: “Mundoq odamlarga qo‘shilsang-chi, sen ham o‘ynab-kulsang-chi axir”, deb yolvorishar, ammo ayni vaqtda dardlariga yana dard qo‘shilardi. Bir kuni dadasi umid bilan bolani mashhur bir shifokor huzuriga olib bordi va o‘g‘lini bu holatdan qutqarish uchun biror chora topishini so‘radi. Shifokor agar bir juft quloq topilsa, amaliyot orqali bu muammoni hal qilish mumkinligini aytdi. Yuraklari darddan ezilib ketgan ota-onada umid uchquni paydo bo‘lib, har tomonga bosh urib ko‘rishdi. Ammo kim ham o‘zining quloqlarini fido qilgisi keladi, deysiz. Chet ellarda bor, deb eshitishdi, lekin uning narxini umr bo‘yi ishlab ham to‘lay olmasdilar. Shunday bo‘lsa ham ota-ona ikki yil davomida butun kuch-g‘ayratlarini shu ishga sarflashdi.
Va nihoyat bir kuni dadasi unga: “Operatsiyaga tayyorgarlik ko‘r o‘g‘lim, senga quloqlarini beradigan bir kishini topdik, faqat unutma, bu insonning kimligi sir”, dedi. Amaliyot poytaxtdagi klinikalardan birida muvaffaqiyatli nihoyalandi.
Bola tamoman yangi insonga aylangan edi. Tashqi ko‘rinishi bilan birga ruhiyati ham o‘zgargan yigitcha maktabni a’lo baholarga bitirdi, jamiyatda o‘zining munosib o‘rniga ega bo‘ldi, juda katta yutuqlarga erishdi. Universitetni tugatib, diplomat bo‘ldi, uylandi, bola-chaqa orttirdi. Bir kuni u, otasining holi-joniga qo‘ymay so‘radi:
– Dadajon, menga bu qadar yaxshilik qilgan inson kim o‘zi? Garchi, yaxshiligini butun umrimni bag‘ishlab ham qaytarolmasam-da, uni bir ko‘rsam, minnatdorlik bildirsam...
Otasi esa unga: “Albatta, u odamni yaxshiligini hech qachon qaytarolmaysan, ammo biz kelishganmiz, bu sir saqlanishi kerak, bir kun vaqti kelib bilib olarsan”, dedi.
Yillar o‘tib, ota-onasining sochiga oq tushdi. Keksayishdi. Uni oq yuvib, oq tarab voyaga yetkazgan, kecha-kunduz uning haqiga duolar qilib o‘tiradigan onasining umr sarmoyasi tugab, bu dunyoni tark etdi. Janozadan avval otasi yigitni onasi yotgan xonaga chaqirdi va mayitning kumushdek tovlanayotgan oq sochlarini asta ko‘tardi. Yigit turgan joyida qotib qoldi – onasining quloqlari yo‘q edi. “Jafokash onang bu ishidan hech qachon pushaymon bo‘lmadi, aksincha, juda baxtiyor yashadi”, – deya shivirladi otasi, – Hech kim onangning go‘zalligida hech qanday nuqson, kamchilik sezmadi. Haqiqiy go‘zallik insonning tashqi ko‘rinishida emas, balki uning qalbidadir! Ona shunday ulug‘ zotki, umrining har lahzasini, qalb qo‘rini, mehri-muhabbbatini farzandiga fido etib, shundan baxtu saodat topadi”.
Alisher ERNAZAROV